تقیه یعنی چه؟

[[تـعریـف تـقیه در کـلام شـیخ مـفید]]

شیخ مفید«رضوان الله» (متوفای413هـ) در تعریف تقیه می‌فرمایند:

التقیة: کتمان الحق وستر الاعتقاد فیه، ومکاتمة المخالفین، وترک مظاهرتهم بما یعقب ضرراً فی الدین أو الدینا، وفرض ذلک إذا علم بالضرورة، أو قوی فی الظن، فمتى لم یعلم ضرراً بإظهار الحق، ولا قوی فی الظن ذلک لم یجب فرض التقیة، وقد أمر الصادقون جماعة من أشیاعهم بالکف والإمساک عن إظهار الحق والمباطنة والستر له عن أعداء الدین والمظاهرة لهم بما یزیل الریب عنهم فی خلافهم، وکان ذلک هو الأصلح لهم، وأمروا طائفة أخرى من شیعتهم بمکالمة الخصوم ومظاهرتهم ودعائهم إلى الحق لعلمهم بأنه لا ضرر علیهم فی ذلک، فالتقیة تجب بحسب ما ذکرناه ویسقط فرضها فی مواضع أخرى على ما قدمناه

تقیه مخفی کردن حق و مخفی نگاه داشتن اعتقاد به حق است؛ و پرده پوشی از مخالفان؛ و اینکه در مقابل ایشان چیزی را که به دین یا دنیای تو ضرر می‌رساند انجام ندهی. وجوب تقیه زمانی است که بدانی یا گمان قوی داشته باشی که به تو ضرری برسد؛ اما اگر چنین احتمالی نباشد، تقیه واجب نیست. امامان عده‌ای از طرفدارانشان را وادار به مخفی نگه داشتن عقائد و عدم اظهار حق در مقابل دشمنان کرده‌اند تا آنان را دشمن شناسائی نکند؛ و البته این روش برای آنان بهتر بوده است.و از طرفی دیگر گروهی را نیز فرمان داده‌اند تا با دشمنان سخن گفته و حق را برای آنان اظهار نمایند و آنان را به حق دعوت نمایند؛ زیرا می‌دانستند که در اظهار حق ضرری ایشان را تهدید نمی‌کند؛ پس تقیه در بعضی موارد واجب و در بعضی از موارد جایز نیست.

📚الشیخ المفید، محمد بن محمد بن النعمان ابن المعلم أبی عبد الله العکبری، البغدادی (متوفای413 هـ)، تصحیح اعتقادات الإمامیة، ص 66 تحقیق: حسین درگاهی، ناشر: دار المفید للطباعة والنشر والتوزیع - بیروت - لبنان، الطبعة: الثانیة، 1414هـ ـ 1993 م.