چرا خلفای عباسی فلسفه را وارد اسلام کردند؟

چرا #مأمون_عباسی فلسفه را وارد اسلام کرد؟]]

گزینشی از متن کتاب "تاریخ فلسفه و تصوف"، مرحوم علامه #نمازی_شاهرودی :

 #ﻣﺄﻣﻮﻥ ﺍﺯ ﻣَﻠِﻚ ﺭﻭﻡ ﻛﺘﺐ ﺣﻜﻤﺖ ﺭﺍ ﺧﻮﺍﺳﺖ. ﺍﻭ ﺑﺎ ﺻﻨﺎﺩﻳﺪ (بزرگان) ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺸﻮﺭﺕ ﻛﺮﺩ؛ ﺍﺟﺎﺯﺕ ﻛﺮﺩﻧﺪ... ﻭ ﮔﻔﺘﻨﺪ:

"ﺍﻳﻦ ﻛﺘﺐ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﻫﺮ ﻃﺒﻘﻪ ﺷﺎﻳﻊ ﮔﺮﺩﺩ، ﻗﻮﺍﻋﺪ ﺷﺮﻳﻌﺖ (دین) ﻭ ﻣﻠﺖِ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺘﺰﻟﺰﻝ ﻛﻨﺪ!"...

ﭘﺲ ﭘﻨﺞ ﺷﺘﺮ ﺑﺎﺭ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻧﺪ. 

ﭘﺲ #بنی_‌ﻋﺒﺎﺱ، ﻋﺪّه‌ﺍﻱ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺁﻥ ﮔﻤﺎﺷﺘﻨﺪ؛ ﻣِﻦ ﺟﻤﻠﻪ: (ﺣﻨﻴﻦ ﺑﻦ ﺍﺳﺤﺎﻕ)، ﻭ (ﺣﺒﺶ ﺑﻦ ﺣﺴﻦ)، ﻭ (ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻦ ﻗﺮﻩ) ﻭ ﻏﻴﺮﻫﻢ. ﻭ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺭﺍ ﻣﺎﻫﻲ ﭘﺎﻧﺼﺪ ﺩﻳﻨﺎﺭِ ﺯﺭِ ﺧﺎﻟﺺ ﺩﺍﺩﻧﺪ؛ ﺑﻠﻜﻪ ﻫﺮﭼﻪ ﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ، ﺩﺍﺩﻧﺪ[۲].

📝نیز ﺩﺭ #ﺑﺤﺎﺭﺍﻟﺎﻧﻮﺍﺭ، #ﻋﻠﺎﻣﻪ_مجلسی (رحمه‌الله) چنین ﻣﻲ‌ﻧﻮﻳﺴﺪ:

"ﺍﻳﻦ ﺟﻨﺎﻳﺖ ﺑﺮ ﺩﻳﻦ، ﻭ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﻛﺘﺎﺏ‌ﻫﺎﻱ ﻓﻠﺴﻔﻲ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ، ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺪﻋﺖ‌ﻫﺎﻱ ﺧﻠﻔﺎﻱ ﺳﺘﻤﻜﺎﺭ ﻭ ﺩﺷﻤﻦ ﺍﻣﺎﻣﺎﻥ ﺩﻳﻦ بوده، ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺩﻭﺭ ﻛﺮﺩﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺯ ﺍﺋﻤّﻪ ﻭ ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺭﻭﺷﻦ ﺍﻟﻬﻲ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ.

ﺩﻟﻴﻞ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺳﺨﻦ ﻣﻄﻠﺒﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺻﻔﺪی ﺩﺭ ﺷﺮﺡ (قصیده) "ﻟﺎﻣﻴة ﻋﺠﻢ" ﺫﻛﺮ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﻭ ﺁﻥ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ: "ﻣﺄﻣﻮﻥ، ﺁﻥﮔﺎﻩ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﻌﻀﻲ ﺍﺯ ﭘﺎﺩﺷﺎﻫﺎﻥ ﻣﺴﻴﺤﻲ  ﻛﻪ ﺑهﮔﻤﺎﻧﻢ ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ ﺟﺰﻳﺮﻩ ﻗﺒﺮﺱ ﺑﺎﺷﺪ  ﻣﻌﺎﻫﺪﻩ ﺻﻠﺢ ﺍﻣﻀﺎ ﻛﺮﺩ، ﺍﺯ ﺁﻥ‌ﻫﺎ ﺧﺰﻳﻨﻪ ﻛﺘﺎﺏ‌ﻫﺎﻱ ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ ﺭﺍ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖ ﻧﻤﻮﺩ.

ﻧﺰﺩ ﺁﻧﺎﻥ، ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ‌ﺍﻱ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻛﺘﺎﺏ‌ﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﺗﺎﻗﻲ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻛﺴﻲ ﺍﺯ ﺁﻥ‌ﻫﺎ ﺍﻃﻠﺎﻉ ﻧﺪﺍﺷﺖ.

ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺧﻮﺍﺹ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﮔﺮﺩ ﺁﻭﺭﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﺑﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﻣﺸﻮﺭﺕ ﻛﺮﺩ.

ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻥ ﺁﻥ‌ﻫﺎ ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﻱ ﻛﻨﺪ؛ ﺟﺰ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﺁﻥ‌ﻫﺎ ﻛﻪ ﮔﻔﺖ: 

"ﺁﻥ‌ﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﻛﻦ؛ ﺯﻳﺮﺍ ﺍﻳﻦ ﻋﻠﻮﻡ بر ﻫﻴﭻ ﺩﻭﻟﺖ ﺷﺮﻋﻲ ﻭﺍﺭﺩ ﻧﺸﻮﺩ، ﻣﮕﺮ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻧﻈﺎﻡ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻫﻢ ﻣﻲ‌ﭘﺎﺷﺪ ﻭ ﺍﺧﺘﻠﺎﻑ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﻋﻠﻤﺎﻳﺸﺎﻥ ﻣﻲ‌ﺍﻧﺪﺍﺯﺩ!"[۳].

📚نقل از کتاب تاریخ فلسفه و تصوف: یا مناظره دکتر با سیاح پیاده، تالیف مرحوم علامه نمازی شاهرودی، چاپ جدید، ص۹۲

📚[۲]: ﻧﺎﺳﺦ ﺍﻟﺘﻮﺍﺭﻳﺦ (ﻫﺒﻮﻁ ﺁﺩﻡ)، ﺝ۳، ﺹ۳۸۲

📚[۳]: ﺑﺤﺎﺭﺍﻟﺄﻧﻮﺍﺭ، ﺝ۶۰، ﺹ۱۹۷ (ﺑﺎﺏ۳۴ ﺍﺯ ﺍﺑﻮﺍﺏ ﺍﻟﻌﻨﺎﺻﺮ ﺍﻟﻜﺎﺋﻨﺎﺕ... ﺍﺯ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﻟﺴﻤﺎﺀ ﻭ ﺍﻟﻌﺎﻟﻢ)